Het Visa Waiver Program
Het Visa Waiver Program (VWP) is ingevoerd door het Department of Homeland Security met als doel reizigers met bepaalde nationaliteiten eenvoudiger toegang te verlenen tot de Verenigde Staten van Amerika. Het VWP biedt reizigers naar de VS de mogelijkheid een ESTA-reistoestemming aan te vragen waarmee de noodzaak tot een visumaanvraag voor veel reizigers naar Amerika vervalt. De ESTA-aanvraagprocedure verloopt sneller, eenvoudiger en goedkoper dan de aanvraag van een visum voor toelating tot Amerika.
Het Visa Waiver Program en het ESTA
De verplichting een ESTA aan te vragen voor vertrek naar de Verenigde Staten is ingevoerd in 2009. Het Visa Waiver Program bestaat echter al sinds 1986. Tot 2009 bestond de controle van passagiers onder het Visa Waiver Program uit een check middels het groene I-94W formulier. Dit formulier werd uitgedeeld op vluchten naar de Verenigde Staten. Bij aankomst in Amerika controleerde de douanebeambte de passagier en diens I-94W formulier.
De terroristische aanslag op het World Trade Center was aanleiding om de controle te verleggen van het moment na aankomst naar het moment voor vertrek. Terroristen hadden immers laten zien dat schade al was toe te brengen voordat de douane was gepasseerd. Naar aanleiding van de gebeurtenissen van 11 september 2001 is dan ook de 9/11 Commission Act ingesteld. Deze vereist een individuele controle van alle reizigers naar Amerika, alvorens ze een vliegtuig of boot naar de VS kunnen boarden. Omdat het aanvragen van een visum een relatief uitgebreide procedure betreft, heeft het Amerikaanse Department of Homeland Security besloten een nieuw en geautomatiseerd systeem te introduceren; het ESTA (Electronic System for Travel Authorization). Doordat een ESTA reistoestemming online kan worden aangevraagd blijft de impact van deze veiligheidscheck beperkt.
Toelating en voorbehoud
De toelating van reizigers naar de Verenigde Staten van Amerika onder het Visa Waiver Program bestaat uit twee controles; één automatische controle voor vertrek en een handmatige bij aankomst.
Eerste controle: voor vertrek
Allereerst dienen reizigers in het bezit te zijn van een onder het Visa Waiver Program verkregen ESTA reistoestemming, een visum of Amerikaans paspoort. Het Department of Homeland Security heeft overeenkomsten met vrijwel alle luchtvaartmaatschappijen met vluchten naar de VS. Onderdeel van deze overeenkomsten is de controle van passagiers op een geldig ESTA, waaronder de ESTA-verklaring. De luchtvaartmaatschappijen controleren voor het boarden van het vliegtuig voor elke passagier aan de hand van een paspoortscan of een digitale koppeling bestaat met een toegekend ESTA. Reizigers die trachten het vliegtuig te betreden zonder toegekend ESTA, visum of Amerikaans paspoort worden voor vertrek door de luchtvaartmaatschappij geweigerd.
Tweede controle: bij aankomst
Direct na aankomst van vluchten en bootreizen naar de Verenigde Staten van Amerika worden alle passagiers gecontroleerd door een beambte van de U.S. Customs and Border Protection. Ondanks het feit dat alle passagiers die hier aankomen reeds gecontroleerd zijn op het bezit van een geldige reistoestemming (ESTA, visum of Amerikaans paspoort) is het mogelijk dat reizigers de toegang tot Amerikaans grondgebied wordt ontzegd. Dat gebeurt enkel indien de douanebeambte van U.S. Customs and Border Protection vermoedt dat een reiziger een bedreiging vormt voor de rechtshandhaving of veiligheid van de Verenigde Staten en/of haar ingezetenen. Na het doorlopen van de tweede controle mogen reizigers die gebruik maken van het Visa Waiver Program Amerika betreden.
